Büyümenin ana unsurlarından biri olarak görülen ihracatçılar, yüksek enflasyonla mücadele döneminde zorlu bir süreçten geçiyor.
Döviz kurunun enflasyon kadar artmadığını savunan ihracatçılar, uzun zamandır ihracat yapmanın kârsız olduğuna dikkat çekiyor. Buna dış pazarlarındaki daralma da eklenince, ihracatçıların bu sorunları aşmak için yeni arayışlar içine girdiği görülüyor.
REKABET HIZLANDI
Bu kapsamda birçok ihracatçı firmanın iç pazara yöneldiği belirtiliyor. Özellikle gıdada bu yönelim daha da öne çıkıyor. Sektördeki ihracatçı firmaların son 7-8 aydır ciddi şekilde iç pazara eğildiğini söyleyen İstanbul Hububat İhracatçıları Birliği Başkanı Kazım Taycı, bu gelişmenin nedenlerini şöyle özetledi:
“Enflasyonist ortam nedeniyle yurtiçindeki fiyat geçişleri, döviz bazındaki geçişlere göre daha rahat yapılıyor. Yurtdışında 10 dolara sattığımız bir ürüne, 12 dolar dediğiniz zaman ‘Ne oluyor?’ diye soruyorlar. Biz ‘enflasyon, artan maliyet’ desek de onlarda bunlar fazla değil. İhracatta kârlılık düştü. Yurtiçi ise bu konuda daha avantajlı.” İhracatçı için özel kur talebini yineleyen Taycı, “Enflasyonla mücadelede kurların bu seviyesi otorite için önemli elbette fakat ihracat pazarlarında rekabet için teşvikler verilmeli. Örneğin SGK primine, enerjiye ve özellikle navluna destek verilebilir. Bu sayede de girmiş olduğumuz pazarlardan kopmayız” dedi. SEBA Kimya Yönetim Kurulu üyesi Burak Aktaş da şuna dikkat çekti: “Seçimden sonra herkes kur artacak diye bekledi ama olmadı. Özellikle Avrupa Birliği pazarı daralınca birçok marka iç pazara yöneldi. Daralmanın yanı sıra pandemi sonrası ülkelerin yerli üretimi destekleme politikaları da ihracat pazarlarında ayakta kalmayı zorlaştırdı. İnovasyon ve fiyat öne çıktı. Biz de birçok yeni ürün sürdük piyasaya.” Benzer bir tespitte bulunan Teksan Yönetim Kurulu üyesi Ebru Ata Tuncer ayrıca şu konuyu ön plana çıkardı:
‘VAZGEÇEMEYİZ’
“İhracatta sipariş iptalleri alınıyor artık. Eskiden hiç dikkat çekmezdi bu iptaller, şimdi ön ödemeler vs. almaya başladık müşteriden. İç pazar şu an ihracattan daha hareketli. İçeride hedefler yakalanıyor hatta üstüne bile çıkılıyor.” Bunlara karşın her sanayicinin üretiminin en az yüzde 50’sini ihraç etmek zorunda olduğunu aktaran İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Çetin Tecdelioğlu şu çağrıyı yaptı: “Hammadde girdilerimiz dolar bazlı olduğu için biz hiçbir zaman ihracattan vazgeçemeyiz. Zaten şu an iç piyasada da ciddi bir daralma var. Ayrıca önemli olan sadece kur konusu değil. Onunla birlikte vergi, işçi ücretleri gibi başlıklarda destek beklentimiz bulunuyor.”
